Ferìgou
Lavandula angustifolia
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Devèndo, Lavando, Lavando-fino, Douvèndo, Badasso.
Noms en français : Lavande à feuilles étroites, Lavande vraie.
Descripcioun :Quouro se parlo de lavando, au nostre, se parlo de ferìgou o de devèndo. Es uno planto que vèn bèn dins li relarg roucassous de mountagno majamen sus lis adré. Se recounèis à soun espigo noun ramificado e à si fueio estrecho.
Usanço :Li proumiéri lavando fuguèron culido tre lou siècle XIXen ("culi li lavando dins lou sóuvage"). A la fin dóu siècle tout acò èi bèn engibra. Lis ome o li femo e lis enfant, segound li relarg, van dins li baiassiero emé lou voulamo e la trousso (lou guenchoun) pèr n'en faire la recordo. A la debuto dóu siècle XXen, aparèisson li proumié champ e li destilarié. Lis annado 1930 fuguèron l'age d'or de la lavando. Aro se n'en cultivo enca 4000 eitaro.
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : 15 à 60 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Lavandula
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Labiales
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 0,8 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Relarg à jóuinis aubret
- Roucaio
- Colo
- Basso mountagno
Estànci : Subremediterran à Coulinen
Couroulougi : Eurimediterranenco-Nord-Ouèst
Ref. sc. : Lavandula angustifolia Mill., 1768
(= Lavandula vera DC., 1915 )
Cèdre-de-l'Atlas
Cedrus atlantica
Pinaceae
Nom en français : Cèdre de l'Atlas.
Descripcioun :Aquéu cèdre es esta planta au nostre pèr lou rebouscage e s'èi naturalisa (coume pèr eisèmple dins Leberoun). Se destrìo de soun cousin, lou cèdre-dóu-Liban, mens coumun dins la naturo, emé si jóuini ramo peludo e si pigno un pau mai pichoto un cop maduro (< 8 cm).
Usanço :S'emplego en essènci. Èi bon pèr la circulacioun dóu sang e dis imour (linfo), pèr leva li graisso dóu cors e pèr ajuda à alena.
Port : Aubre
Taio : 10 à 40 m
Fueio : aguio escaumo
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Cedrus
Famiho : Pinaceae
Ordre : Pinales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 5 à 8 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 500 à 1100 m
Aparado : Noun
Mars à jun
Liò : Plantado de cèdre
- Bos clar
- Tepiero
Estànci : Coulinen à Mountagnard
Couroulougi : Óurigino Africo-Nord
Ref. sc. : Cedrus atlantica (Manetti ex Endl.) Carrière, 1855